2024 yılına gelmiş olmamıza rağmen, bağışıklık sistemimizin enfeksiyonlar ve kanser gibi büyük hastalıklara karşı ne kadar kritik olduğunu ve yaşlanma sürecimizi (immünosenesans) nasıl etkilediğini bilmemize rağmen, bu sistemi klinik olarak değerlendirecek bir testimiz yok.
Mevcut Durum
Bağışıklık sistemimizi değerlendirmek için kullanılan yöntemler oldukça basittir. Örneğin, beyaz kan hücrelerinin (nötrofiller) lenfositlere oranına (NLR) bakılarak enflamasyon ve bağışıklık dengesi hakkında kaba bir fikir edinebiliriz. Ancak bu, kişisel düzeyde pek de yararlı olmayan genel bir değerlendirmedir. Bu yüzden çoğu doktor bu değeri dikkate almaz.
Bağışıklık sistemini daha iyi anlamak için çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Örneğin, 2015 yılında, VirScan adlı bir testle sadece bir damla kanla kişinin hangi virüslere maruz kaldığını tespit etmek mümkün oldu. Ancak bu testin yaygın klinik kullanıma ne zaman gireceği ve fiyatının uygun olup olmayacağı belirsizdir.
Bağışıklık Sistemi Üzerine Araştırmalar
COVID-19 pandemisi sırasında T hücrelerinin, özellikle CD4+ ve CD8+ hücrelerinin virüse ve aşıya karşı bağışıklık tepkimizi anlamada ne kadar önemli olduğunu gördük. Ancak bu hücreler için ticari bir test hala mevcut değil, yalnızca araştırma laboratuvarlarında yapılabiliyor.
Bağışıklık sistemini değerlendiren birkaç önemli çalışmaya göz atalım. Örneğin, 135 sağlıklı birey üzerinde 9 yıl boyunca yapılan bir araştırma, T ve B hücreleri, NK hücreleri ve sitokin üretimi gibi bağışıklık sistemi göstergeleri ile klinik sonuçlar arasında bir ilişki buldu. IMM-AGE puanı adı verilen bir ölçüm, ölümlülük riskini tahmin etmekte başarılı oldu.
Bir başka çalışmada, derin öğrenme kullanılarak geliştirilen iAge puanı, 8 ila 96 yaş arasındaki 1,001 katılımcının bağışıklık sistemi göstergeleri ile yaşlanma süreci arasındaki ilişkiyi inceledi. iAge, kronolojik yaş, hastalık yükü, bilişsel gerileme ve kardiyovasküler yaşlanma ile korelasyon gösterdi. CXCL9 adlı bir molekülün, kan damarlarının yaşlanmasında rol oynayan önemli bir faktör olduğu tespit edildi.
Sonuç ve Öneriler
Bağışıklık sistemimizin sağlığı, genel sağlığımız ve hastalıklara karşı savunmamız açısından hayati önem taşır. Bu nedenle, kişisel düzeyde bağışıklık sistemimizi değerlendirebilecek bir testin geliştirilmesi gerekmektedir. Bu test, enfeksiyonlara, kansere ve yaşlanma sürecine karşı savunma yeteneğimizi anlamamıza yardımcı olabilir.
Bağışıklık sisteminin karmaşıklığına rağmen, günümüz teknolojisi ve yapay zeka destekli analizler ile bağışıklık sistemi profillerini çıkarmak mümkündür. Bu alanda yapılan araştırmaların klinik uygulamalara hızla dönüştürülmesi büyük önem taşımaktadır.
https://erictopol.substack.com/p/why-we-need-an-immunome
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder