Öz-şefkat, kendimize karşı olumlu bir tutum geliştirmek anlamına gelir. Dr. Kristin Neff tarafından pozitif psikoloji literatürüne kazandırılan bu kavram, üç temel unsura dayanır: Kendine şefkat, ortak insanlık anlayışı ve farkındalık.
Öz-şefkat, zor durumlarda kendimize karşı affedici, kabullenici ve sevgi dolu olmaktır. Öz-sevgiden farklı olarak daha geçici bir durumdur ve özsaygıyla karıştırılmamalıdır. Peki, öz-şefkati nasıl gösterebiliriz?
Kendine Şefkat
Kendine şefkat, başarısız olduğumuzda veya canımız yandığında kendimize anlayış ve merhamet göstermektir.
Kendi hatalarımıza sert tepki vermek yerine, kendimizi sabır ve sıcaklıkla karşılamak bu anlayışın temelidir.
Öz-şefkat göstermek, beklentilerimizin altında kaldığımızda bile kendi değerimizi koşulsuz kabul etmektir. Örnekler şunları içerebilir:
Zor bir dönemden geçerken kendinize şefkat göstermek.
Kendi kişisel kusurlarınıza anlayış ve sabır göstermek.
Eksikliklerinizi kabul etmek ve bunlara tolerans göstermek.
Ortak İnsanlık Anlayışı
İnsan olmanın bir parçası olarak, bireysel deneyimlerimizi daha geniş bir insanlık deneyiminin parçası olarak görmektir. Kendi kusurlarımızı kabul edip affetmek, bu anlayışın önemli bir parçasıdır. Diğer insanların da zaman zaman aynı zorlukları yaşadığını fark etmek, yalnız olmadığımızı anlamamıza yardımcı olur.
Bu anlayışı uygulamak, şu davranışları içerebilir:
Kendi eksikliklerinizi insan olmanın doğal bir parçası olarak görmek.
Zorlukları herkesin yaşadığı hayatın bir parçası olarak kabul etmek.
Kendinizi yetersiz hissettiğinizde, başkalarının da bu duyguları yaşadığını hatırlamak.
Farkındalık
Öz-şefkatin farkındalık boyutu, olumsuz düşünce ve duygularımıza tepkisel yaklaşmak yerine, onları kabul etmeyi içerir. Kendimizi aşırı eleştirmekten kaçınarak duygularımızı dengede tutmak ve acı verici duygularla yüzleşmek yerine onlarla merak ve açıklıkla yaklaşmak esastır.
Bu anlayışın örnekleri şunlardır:
Üzücü bir olay yaşadığınızda duygularınızı dengede tutmaya çalışmak.
Başarısız olduğunuzda durumu büyütmeden perspektifinizi korumak.
Üzgün hissettiğinizde, duygularınıza merak ve açıklıkla yaklaşmak.
Öz-şefkat, bir denge ve duygusal tepkilerde bir “orta yol” olarak görülebilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder