2025-05-09

Aralıklı Oruç ve Farelerde Cinsel Davranış

Araştırma: Aralıklı Oruç Farelerde Üreme Yetisini Sperm Kalitesiyle Değil, Artan Cinsel İstekle Artırıyor – İnsanlar İçin Ne Anlama Geliyor?

Kaynak: Cell Metabolism, 2025

Yeni bir çalışmada, aralıklı orucun (intermittent fasting, IF) farelerde üreme kapasitesini artırdığı, ancak bunun sperm kalitesiyle değil, artan cinsel istekle ilişkili olduğu bulundu. Peki bu etki insanlara da yansıyor mu?

Aralıklı Oruç ve Farelerde Cinsel Davranış

Araştırmada, fareler 8 haftalıkken her diğer gün (EOD - every other day) beslenme rejimine alındı. Bu, bir fare için oldukça uzun süre aç kalmak anlamına geliyor. Araştırmacılar, bu aralıklı beslenmenin farelerde cinsel motivasyonu artırdığını gözlemledi. İlginç bir şekilde bu etki sperm sayısındaki ya da kalitesindeki artışla değil, farelerin “daha istekli” davranmalarıyla ilişkilendirildi.

Nörotransmitterler ve Cinsel Motivasyon

Cinsel isteğin nörobiyolojik temelleri oldukça karmaşıktır. Dopaminerjik ve serotonin aracılı sinyaller, özellikle mezolimbik sistem ve hipotalamus düzeyinde cinsel motivasyonun temel belirleyicilerindendir. Bu çalışmada, serotoninin baskılayıcı etkisi ön plandaydı. Normalde serotonin, cinsel davranışı inhibe eder. Ancak oruçla birlikte serotonin düzeylerinin düşmesi, bu baskının ortadan kalkmasına ve cinsel isteğin artmasına yol açtı.

Tryptophan’ın Rolü

Bu sürecin merkezinde ise bir amino asit yer alıyor: Tryptophan (Trp). Trp, beyinde serotonin üretimi için kritik bir öncü moleküldür. Ancak açlık sırasında Trp vücudun diğer dokuları tarafından kullanılmaya başlandığında beyindeki serotonin üretimi azalıyor. İşte bu azalma, farelerde cinsel istekte gözlenen artışın temel biyokimyasal nedeni olabilir.

İnsanlarda Durum Ne?

İnsanlarda yaşlanmanın düşük cinsel istek sendromu (HSDD – Hypoactive Sexual Desire Disorder) ile ilişkili olduğu biliniyor. Bu durum, genellikle psikolojik stresle, hormonal değişikliklerle ve serotonin metabolizmasındaki bozukluklarla ilişkilendirilmiştir. Özellikle kadınlar, Trp düzeylerindeki dalgalanmalara ve serotonin sistemindeki bozukluklara karşı daha hassastır.

İlginç bir şekilde, insanlarda Trp'nin diyetten tamamen çıkarılması depresif belirtiler ve saldırganlık gibi davranışsal sonuçlara yol açabilir. Ancak aralıklı oruç, Trp'yi tamamen ortadan kaldırmaz; aksine, onun metabolizmasını yeniden düzenleyebilir.

Aralıklı Oruç ve Ruh Hali

Daha önce yapılan çalışmalar, aralıklı orucun (veya kalori kısıtlamasının) ruh halinde iyileşmeler, zihinsel berraklık ve artan enerji düzeyi ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Bu tür bir oruç uygulaması, aynı zamanda yaşlanmaya bağlı metabolik bozukluklar ya da ömür kısalması gibi olumsuz sonuçlara da neden olmamaktadır.

Sonuç: Libidoyu Artırmak İçin Yeni Bir Yol mu?

Bu yeni çalışmada elde edilen bulgular, aralıklı orucun cinsel isteği artırıcı etkisinin yalnızca farelerle sınırlı olmadığını düşündürse de, insanlar üzerindeki doğrudan etkiler hâlâ belirsizdir. Yine de araştırmacılar, IF'nin depresyon ya da metabolik bozukluk gibi olumsuz etkiler yaratmaksızın insanlarda libidoyu artırma potansiyeli taşıyabileceğini öne sürüyor.

Dolayısıyla, yaşa bağlı cinsel isteksizlik ya da stres kaynaklı cinsel motivasyon düşüklüğü yaşayan bireyler için aralıklı oruç, hem fiziksel hem de psikolojik faydalar sunan potansiyel bir destek yöntemi olabilir.


https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1550413125001044

Hiç yorum yok: