Uyku Apnesi İçin Geliştirilen AD109 Hapı Umut Vadediyor

Uyku Apnesi İçin Geliştirilen Hap Umut Vadediyor

Obstrüktif uyku apnesi (OSA) hastaları için, gece boyunca maske takmak zorunda kalmadan yalnızca bir hapla tedavi olma hayali gerçeğe dönüşmek üzere. OSA, hastaların gece boyunca onlarca kez nefes almayı durdurduğu ciddi bir solunum hastalığıdır ve inme, Alzheimer, ani kalp ölümü gibi ciddi riskler taşır. Bu hastalığın geleneksel tedavisi olan CPAP cihazları, hastaların bir kısmı için kullanımı zor ve rahatsız edicidir.

Boston’daki bilim insanları, 10 yıl önce var olan iki ilacın kombinasyonunun, boğaz kaslarını özellikle dilin tabanındaki genioglossus kasını uyararak hava yolunu açık tuttuğunu keşfetti. Bu kombinasyon:

• Atomoksetin: ADHD tedavisinde kullanılan, uyarıcı etkili bir ilaçtır ve norepinefrin düzeylerini artırır.
• Aroksibutinin: Mesane tedavisinde kullanılan bir ilacın türevidir ve asetilkolin reseptörlerini bloke ederek kas tonusunu artırır.

Bu bulguların ardından Apnimed adlı bir şirket kuruldu ve "AD109" isimli hap geliştirildi. 2023'te 646 kişiyle yapılan büyük bir çalışmada, bu ilacı alan hastaların gece boyunca nefes durması ve yüzeysel nefes alma olaylarında %56 azalma görüldü. Ayrıca tedavi görenlerin %22’sinde hastalık neredeyse tamamen kontrol altına alındı (saatte beşten az apne olayı).

Öne çıkan noktalar:

• İlacın etkisi hem obez hem de zayıf bireylerde, hafif ve ağır vakalarda olumlu.
• Etkiler hemen görülüyor, Zepbound gibi kilo verdirici ilaçlardan farklı olarak sadece obez bireylerle sınırlı değil.
• Ancak, bazı uzmanlar hala hastaların gündüz uykululuğu gibi doğrudan semptomlarında iyileşme olup olmadığını ve uzun vadeli etkileri merak ediyor.
• Atomoksetin’in uyarıcı etkisi nedeniyle kalp hızı, tansiyon ve uyku kalitesi gibi yan etkiler göz önünde bulundurulmalı.

Araştırmacılar, AD109’un bazı hastalar için CPAP’ın tamamen yerini alabileceğini, bazılarında ise kombine tedaviye olanak tanıyabileceğini belirtiyor. Bu ilaç, kişiselleştirilmiş uyku tıbbı döneminin başlangıcı olabilir.

Şirket, sonbaharda çalışmanın tam sonuçlarını açıklayacak ve 2026 başında FDA onayı için başvurmayı planlıyor.