Konuşmamız Lazım: Zor Konuşmalar İçin Adım Adım Kontrol Listesi
Sandığınızdan Daha Fazla Güce Sahipsiniz.
Ertelediğiniz bir konuşmayı düşünün. Aklınıza geldi mi? Harika. O zaman başlayalım.
Zor, önemli, kritik ya da hassas konuşmalar üzerine birçok kitap yazılmıştır (Bu yazının sonunda bazı kaynak önerileri bulabilirsiniz). Bu tür konuşmalar, konuşmanız gerektiğini bildiğiniz ama kaçındığınız anlardır. Belki daha önce denediniz ve kötü sonuçlandı. Belki de konuşmanın işleri daha da kötüleştireceğinden korkuyorsunuz. Ama bu durumun sizi rahatsız ettiğini hissediyorsunuz ve bu enerjiyi daha yapıcı bir şeye dönüştürmek istiyorsunuz.
Bu yazı, en iyi uygulamalardan kısa bir özet sunar:
- Konuşmaya başlamadan önce düşünmeniz gereken noktalar,
- Konuşma sırasında işinize yarayacak bazı kavramlar,
- Genel olarak odakta kalmanızı sağlayacak ipuçları ve öneriler,
- Ve konuşmayı nasıl başlatabileceğinize dair örnek açılış cümleleri içerir.
Ana fikir şu: Sandığınızdan daha fazla güce sahipsiniz.
1. Kendin Üzerinde Çalışmak: Konuşmaya Hazırlık
Konuşmaya girmeden önce kendinize şu soruları sorun:
-
Bu konuşmayı yapma amacınız ne? Ne başarmayı umuyorsunuz? En iyi sonuç ne olurdu?
-
Gizli amaçlara dikkat edin. Örneğin bir çalışanı geliştirmeyi veya çocuğunuzla daha iyi bir ilişki kurmayı istiyor olabilirsiniz ama kullandığınız dil eleştirel veya küçümseyici olabilir. Destek olmak isterken cezalandırıyor olabilirsiniz. Amacınızı netleştirin ve destekleyici bir niyetle yaklaşın.
-
Karşınızdaki kişinin niyetleri hakkında ne varsayıyorsunuz? Sizi küçümsediğini, saygısızlık ettiğini düşünebilirsiniz ama niyetle etki aynı şey değildir. Bu ayrımı yapmaya çalışın.
-
Sizin hangi duygusal “düğmelerinize” basılıyor? Tepkileriniz duruma göre fazla mı yoğun? Geçmişteki hangi olaylar tetikleniyor olabilir? Bunu bilmeniz, konuşmaya daha bilinçli girmenizi sağlar.
-
Konuşmaya karşı tutumunuz, algınızı nasıl etkiliyor? “Bu çok zor olacak” diye düşünürseniz öyle olur. “Her ne olursa olsun, faydalı bir şey çıkabilir” derseniz öyle bir sonuç alma olasılığınız artar.
-
Karşınızdaki kişi kim? Durumu nasıl görüyor olabilir? Sorunun farkında mı? Ne hissediyor? Ne istiyor? Onu bir rakip olarak değil, bir ortak olarak düşünmeye çalışın.
-
Sizin ihtiyaçlarınız ve korkularınız neler? Ortak noktalar olabilir mi?
-
Probleme siz nasıl katkıda bulundunuz? Karşınızdaki kişi nasıl katkıda bulundu?
2. Başarılı Sonuç İçin 4 Adım
Her çatışma konuşmasının en büyük kısmı, kendinize yönelik yaptığınız çalışmadır. Konuşma sırasında merkezinizde kalmanız gerekir. Niyetinizi ve duygusal enerjinizi koruyun. Nefes alın, toparlanın ve dengeniz bozulduğunda tekrar merkezinize dönmeyi seçin. İşte gücünüz burada yatar. Siz sakin ve odaklı kalırsanız, karşınızdaki kişi de buna uyum sağlar. Merkezde kalmak bir adım değil, adımları atarken nasıl bir halde olduğunuzdur.
Adım 1: Soru Sorma / Anlama
Meraklı ve öğrenmeye açık bir tavır geliştirin. Hiçbir şey bilmiyormuş gibi davranın (zaten bilmiyorsunuz) ve karşınızdaki kişinin bakış açısını anlamaya çalışın. Sanki başka bir gezegenden gelen bir misafirle konuşuyormuşsunuz gibi onun dünyasını keşfetmeye odaklanın.
Karşınızdaki kişinin beden dilini ve söylemediklerini de fark edin. Ne istiyor? Ne demiyor?
Onu bölmeden dinleyin. Sadece duyduğunuzu göstermek için araya girin. Kişisel algılamayın. Bu aşamada sadece öğrenmeye odaklanın. Sıra size gelecek, acele etmeyin.
Adım 2: Onaylama / Kabul
Onaylamak demek, duyduğunuzu ve anladığınızı göstermektir. O kişiyi o kadar iyi anlamaya çalışın ki, onun adına savunma yapabilecek hale gelin. “Sanırım şunu söylüyorsun…” gibi cümlelerle anlatın. Onun umutlarını tahmin edin, duruşuna saygı gösterin.
Değişim, karşınızdaki kişinin sizin onu gerçekten anladığınızı hissetmesiyle başlar.
Kendinizde oluşan savunmaları da kabul edin: “Savunmaya geçtiğimi fark ettim, sanırım ses tonun yükseldiği için biraz gerildim. Bu konuyu sadece konuşmak istiyorum, bir tarafı ikna etmeye çalışmıyorum.” Bu tür açıklamalar ikinizi de rahatlatır.
Unutmayın: Onaylamak, katılmak demek değildir.
Adım 3: Kendini Anlatmak
Karşınızdaki kişi tüm söyleyeceklerini söyledikten sonra sıra sizde. Sizin gördüğünüz ama onun kaçırdığı noktaları paylaşın. Kendi bakış açınızı net ama yargılamadan açıklayın:
“Anlattıklarına göre, beni ekip oyuncusu olarak görmemen anlaşılır bir sonuç. Ama ben öyle olduğumu düşünüyorum. Projelerde sorunları dile getirmem, uzun vadeli başarıyı sağlamak içindir. Belki eleştiriyormuşum gibi görünüyorum ama niyetim bu değil. İstersen bunu nasıl daha iyi ifade edebileceğimizi konuşabiliriz.”
Adım 4: Çözüm Üretme
Şimdi çözüm üretme zamanı. Beyin fırtınası yapın, açık fikirli olun. “Sence nasıl bir çözüm olabilir?” diye sorun. Cevap ne olursa olsun, olumlu bir yönünü bulun ve üzerine inşa edin. Eğer konuşma gerginleşirse tekrar soru sorma adımına dönün. Merkezinizde kalmayı ve yapıcı niyeti koruduysanız, kalıcı çözümler üretmek kolaylaşır.
Ek İpuçları
- Sonuç, nasıl biri olduğunuz ve ne söylediğinizle ilgilidir. Merkezde, destekleyici ve meraklı bir tavırda olun.
- Duygusal enerjiyi (kendi ve karşınızdakinin) tanıyın ve faydalı bir yöne yönlendirin.
- Zor anlarda amacınızı hatırlayın ve oraya dönün.
- Saldırıları kişisel almayın. Karşınızdakini tekrar dengeye çağırın.
- Karşınızdaki kişinin sizin bakış açınızı görebileceğini varsaymayın.
- Gerçek konuşmadan önce bir arkadaşla prova yapın.
- Zihninizde prova yapın. Farklı olasılıkları düşünün, bunlarla başa çıkarken kendinizi hayal edin.
- İstediğiniz sonucu gözünüzde canlandırın.
Konuşmaya Nasıl Başlanır?
Atölyelerimde sık sorulan bir soru: “Konuşmaya nasıl başlayacağım?” İşte yıllar içinde topladığım ve kullandığım bazı örnek açılış cümleleri:
- "Seninle konuşmak istediğim bir konu var. Bence bu, birlikte daha iyi çalışmamıza yardımcı olabilir."
- "Seninle _____ hakkında konuşmak istiyorum ama önce senin bakış açını duymak isterim."
- "Az önce olanlarla ilgili yardımına ihtiyacım var. Birkaç dakikan var mı?"
- "Bir konuda yardımına ihtiyacım var. Yakında konuşabilir miyiz?"
- "Bu konuyu farklı algıladığımızı düşünüyorum. Senin düşünceni duymak isterim."
- "Bu konuda konuşmak istiyorum. Konuyu nasıl ele alacağımızla ilgili farklı fikirlerimiz olabilir."
- "Bu konuda daha iyi bir anlayışa ulaşabilir miyiz diye merak ediyorum. Duygularını duymak ve kendi bakış açımı paylaşmak istiyorum."
- "Sürekli tekrar eden bir durum yaşıyoruz gibi geliyor. Bunun neden olduğunu konuşmak isterim."
- "Son zamanlarda fark ettiğim bazı şeyler var. Gözlemlerimi ve vardığım sonuçları paylaşmak isterim, sonra senin bakış açını duymayı çok isterim."
Kendi konuşmanıza başlamadan önce bir giriş cümlesi yazın. Bu, ne söylemek istediğinizi netleştirmenize yardımcı olur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder