Kadın Papa Joan ya da Latince adıyla Papissa Joanna

Kadın Papa Joan (ya da Latince adıyla Papissa Joanna), Orta Çağ'dan itibaren anlatılan, fakat tarihsel doğruluğu kesin olmayan, gizemli ve tartışmalı bir figürdür. Hikâye, bir kadının erkek kılığına girerek Roma Katolik Kilisesi'nin başına “papa” olarak geçtiğini ve kimliğinin ancak doğum yapmasıyla ortaya çıktığını anlatır.

Efsaneye Göre Papa Joan'un Hikâyesi:

• Dönem: Genellikle 9. yüzyılda, Papa Leo IV (ö. 855) ile Benedict III (başlangıcı 855) arasındaki dönemde papalık yaptığı ileri sürülür.
• Kökeni: Joan’un İngiliz ya da Alman olduğu ve eğitim almak için erkek kılığına girerek manastıra katıldığı söylenir. Çok zeki olduğu için dikkat çeker ve hızla yükselir.
• Papa Oluşu: Sonunda papa seçilir, çünkü kimse onun kadın olduğunu anlamaz.
• Skandal: Bir gün halk arasında yürürken doğum sancıları baş gösterir ve doğum yaparak kadın olduğu anlaşılır. O anda ya taşlanarak öldürüldüğü ya da sessizce görevden alındığı söylenir.
• Bazı anlatımlarda: Doğum yaptığı yer bir “utanç noktası” olarak işaretlenmiş ve sonraki papaların oradan geçmemesi adeti başlamıştır.

Tarihsel Değerlendirme:

• Tarihçiler arasında genel görüş, Papa Joan’un gerçekten var olmadığı yönündedir. Bu hikâye muhtemelen 13. yüzyılda Dominiken tarihçi Jean de Mailly veya Martin Polonus'un kroniklerinde ilk kez ortaya atılmıştır.
• Orta Çağ'ın anti-papalık propagandası veya Kilise’ye yönelik hicivli eleştiriler için ortaya atılmış olabileceği düşünülür.
• 16. yüzyıldaki Protestan Reformu sırasında, Katolik karşıtı polemiklerde efsane sıkça kullanılmıştır.

Kültürel Etkiler:

• Joan figürü edebiyatta, tiyatroda ve sinemada işlenmiştir.
• Donna Woolfolk Cross’un 1996 tarihli “Pope Joan” adlı romanı ve ona dayanan 2009 yapımı bir film, bu efsaneyi modern kitlelere tanıtmıştır.

İlginçtir ki, bu hikâye Katolik Kilisesi için bir tabu haline gelmiş ve resmi tarihten silinmek istenmiştir, ama hâlâ büyük bir ilgiyle anlatılmaya devam eder.

Dilersen, bu efsaneden esinlenen bir hikâye, şarkı sözü ya da dramatik monolog da yazabiliriz. İlgini çeker mi?