2024-10-28

Franchises kelimesini anlamı ve kökeni

"Franchise" kelimesi, günümüzde genellikle bir işletme modeli olarak bilinir, ancak kökeni Orta Çağ Fransızcasına dayanır. Eski Fransızca "franc" kelimesinden türemiştir ve "özgür" veya "serbest" anlamına gelir. 

Bu terim, özgürlük veya imtiyaz hakkı anlamında kullanılmaktaydı ve özellikle kralın belirli kişilere tanıdığı ticaret yapma, vergi toplama veya belirli alanlarda ayrıcalık elde etme hakkını ifade ediyordu.

Günümüzde franchise, daha geniş bir anlama sahiptir ve iki temel alanda kullanılır:

1. İşletme Anlamında Franchise: Belirli bir marka veya işletme modelini kullanma hakkının satın alındığı bir sistemdir. Bir franchise sahibi (franchisee), başka bir şirketin (franchisor) ticari markasını, ürünlerini ve iş modelini belirli bir süre boyunca ve belirli bir ücret karşılığında kullanma iznine sahip olur. McDonald's veya Starbucks gibi büyük markalar, franchise modeliyle dünya genelinde yaygınlaşmıştır.

2. Medya ve Eğlence Alanında Franchise: Film, televizyon veya oyun sektöründe aynı karakter, dünya veya hikaye evrenine dayalı çok sayıda devam filmi veya yan ürünleri ifade eder. Örneğin, Star Wars veya Marvel Cinematic Universe gibi film serileri bu tür franchise'lara örnektir.

Bu anlamda, "franchise" kelimesi, imtiyaz verme veya bir hak tanıma fikrini taşır ve kökenindeki "özgürlük" veya "ayrıcalık" anlamını korur.

Hiç yorum yok: