2024-07-10

Badgir Nedir?

Badgir, Farsça'da "rüzgar tutucu" anlamına gelen bir terimdir ve geleneksel olarak İran, Orta Asya ve Arap dünyasında kullanılan bir tür rüzgar kulesidir. 

Bu yapılar, sıcak iklimlerde binaların içini serinletmek amacıyla kullanılır. 

İşleyiş prensibi, rüzgarı yakalayarak, havayı önce serin su dolu bir sarnıca sonra bina içine yönlendirmek ve böylece doğal bir soğutma sağlamaktır.

1. Rüzgarın Yakalanması: Badgir, yüksek bir kule şeklinde tasarlanmıştır ve çeşitli yönlere bakan açıklıkları vardır. Bu açıklıklar, rüzgarın hangi yönden estiğine bağlı olarak ayarlanabilir. Rüzgar, badgir'in açıklıklarından girer.

2. Havanın Sarnıca Yönlendirilmesi: Badgir'in içindeki kanallar, rüzgarı bina içinde belirli bir yöne, genellikle bodrum katında bulunan su dolu sarnıca yönlendirir. Bu sarnıç, sıcak ve kurak bölgelerde doğal bir soğutma kaynağıdır.

3. Havanın Serinlemesi: Rüzgar, sarnıca ulaştığında su yüzeyine temas eder. Su, buharlaşma yoluyla rüzgarın sıcaklığını alır ve böylece hava serinler. Bu işlem, havanın nemlenmesine ve sıcaklığının düşmesine neden olur.

4. Serin Havanın Evin İçine Dağıtılması: Serinlemiş hava, badgir'in kanalları aracılığıyla evin içine yönlendirilir. Bu hava, evin içindeki sıcak havayla yer değiştirir ve böylece evin içi serin kalır. Sıcak hava, badgir'in diğer açıklıklarından dışarı çıkar.

Bu yöntem, enerji tüketmeden doğal bir soğutma sağlar ve sıcak iklimlerde evlerin içini serin tutmanın etkili bir yoludur. Badgirler, sürdürülebilir mimarinin güzel bir örneğidir ve geleneksel yapı tekniklerinin ne kadar yenilikçi olabileceğini gösterir.

Hayali ve büyük bir badgir.

Hiç yorum yok: