Sürü Zekası nedir?

Sürü zekâsı ( Swarm İntelligence, SI), merkezi olmayan, kendi kendini organize eden sistemlerin kolektif davranışıdır. Bu kavram, yapay zekâ çalışmaları kapsamında kullanılır. Terim, 1989'da Gerardo Beni ve Jing Wang tarafından hücresel robotik sistemler bağlamında tanıtılmıştır.

SI sistemleri genellikle basit ajanlardan oluşan bir popülasyonu içerir ve bu ajanlar birbirleriyle ve çevreleriyle yerel olarak etkileşime girerler. Ajanlar çok basit kurallara uyarlar ve merkezi bir kontrol yapısı olmaksızın yerel ve rastgele etkileşimlerle "zeki" bir global davranış ortaya çıkar. Doğadaki sürü zekâsı örnekleri arasında karınca kolonileri, arı kolonileri, kuş sürüleri, balık sürüleri ve mikroorganizma toplulukları bulunur.

Sürü ilkelerinin robotlara uygulanmasına sürü robotikleri denir. Sürü zekâsı ise daha genel bir algoritmalar setini ifade eder. Sürü tahmini, öngörü problemleri bağlamında kullanılmıştır. Genetik olarak değiştirilmiş organizmalar için de benzer yaklaşımlar düşünülmektedir.

Boids, Craig Reynolds tarafından 1986'da geliştirilmiş bir yapay yaşam programıdır ve sürü davranışını simüle eder. Basit kurallar şu şekildedir:
- Ayrılma: Yerel sürü üyelerinden uzaklaşmak.
- Hizalanma: Yerel sürü üyelerinin ortalama yönüne yönelmek.
- Birleşme: Yerel sürü üyelerinin ortalama konumuna doğru hareket etmek.

Kendiliğinden hareket eden parçacıklar (SPP) modeli, 1995'te Vicsek ve arkadaşları tarafından tanıtılmıştır. Bu modelde parçacıklar sabit bir hızla hareket ederler ve rastgele bir bozulmaya yanıt olarak yerel komşularının ortalama hareket yönünü benimserler. Bu tür sistemler, grup düzeyinde ortaya çıkan evrensel ve dayanıklı davranışlara neden olur.

Karınca kolonisi optimizasyonu (ACO), Dorigo tarafından doktora tezinde tanıtılmıştır ve karınca kolonilerinin eylemlerini modelleyen bir optimizasyon algoritmasıdır. Parçacık sürü optimizasyonu (PSO), en iyi çözümün n-boyutlu bir uzayda bir nokta veya yüzey olarak temsil edilebileceği problemlerle başa çıkmak için geliştirilmiş küresel bir optimizasyon algoritmasıdır.

Yapay Sürü Zekâsı (ASI), insan gruplarının kolektif zekâsını artırmak için doğal sürülerden ilham alan kontrol algoritmaları kullanır. Bu teknoloji, finansal tahminlerden spor bahislerine kadar birçok alanda kullanılmıştır.

Sürü zekâsı, askeri insansız araçların kontrolünden, telekomünikasyon ağlarına kadar çeşitli uygulamalarda araştırılmıştır. Ayrıca, ant-inspire algoritmalar hava yollarında uçakların kapılara atanmasında da kullanılmıştır. Sanatçılar da sürü teknolojisini karmaşık etkileşimli sistemler yaratmak veya kalabalıkları simüle etmek için kullanmaktadırlar.

https://en.wikipedia.org/wiki/Swarm_intelligence