1. Dukkha: Hayat ıstıraplıdır. Yaşamın ıstırap içerdiği hakikati. Hayatın doğasında acı, tatminsizlik ve sıkıntı vardır.
2. Samudaya: Istırap arzulara olan bağlılıktan kaynaklanır. Istırabın kaynağı olan hakikat. Istırabın nedeni, arzularımız ve bağlanmalarımızdır.
3. Nirodha: Arzulara olan bağlılık sona erdiğinde ıstırap da sona erer. Istırabın sona erdirilebileceği hakikati. Arzuların ve bağlanmaların sona erdirilmesi, ıstırabın da sona ermesi demektir.
4. Magga: Sekiz Katlı Asil Yol'u uygulayarak ıstıraptan kurtulmak mümkündür. Istırabın sona erdirilmesi için izlenmesi gereken yol olan hakikat.
Budizm'in özünde, Dört Asil Hakikat'in ilanı ve kabulü yatar. Suddha'nın tüm öğretileri esasen cevapladıkları kadar sorulara da neden olan bu dört derin mevzuya kadar özetlenebilir.
Bu yol, Sekiz Aşamalı Yol'dur.
Budizm'de Sekiz Aşamalı Yol, ıstırabı sona erdirmek ve aydınlanmaya ulaşmak için izlenmesi gereken bir rehberdir. Bu yol, Dört Asil Hakikat'ın dördüncü hakikatini temsil eder ve ahlaki davranış, zihinsel disiplin ve bilgelik olmak üzere üç ana kategoriye ayrılır. Sekiz Aşamalı Yolun aşamaları şunlardır:
1 ve 2 Bilgeliğin gelişmesi
1. Doğru Anlayış (Samma ditthi): Doğru bakış. Dört Asil Hakikat'ı ve hayatın doğasını anlamak.
2. Doğru Düşünce (Samma sankappa): Doğru azim. Zararsız, sevgi dolu ve şefkatli düşünceler geliştirmek.
3-5 Etik Talimatlar
3. Doğru Konuşma (Samma vaca): Yalan söylemekten, sert ve kırıcı konuşmalardan, dedikodudan ve anlamsız konuşmalardan kaçınmak.
4. Doğru Davranış (Samma kammanta): Doğru eylem. Şiddetten kaçınmak, hırsızlık yapmamak ve cinsel yanlış davranışlardan uzak durmak.
5. Doğru Yaşam (Samma ajiva): Doğru geçim kaynağı. Zararsız ve dürüst bir şekilde yaşamını sürdürmek, zarar verici işlerden kaçınmak.
3. Doğru Konuşma (Samma vaca): Yalan söylemekten, sert ve kırıcı konuşmalardan, dedikodudan ve anlamsız konuşmalardan kaçınmak.
4. Doğru Davranış (Samma kammanta): Doğru eylem. Şiddetten kaçınmak, hırsızlık yapmamak ve cinsel yanlış davranışlardan uzak durmak.
5. Doğru Yaşam (Samma ajiva): Doğru geçim kaynağı. Zararsız ve dürüst bir şekilde yaşamını sürdürmek, zarar verici işlerden kaçınmak.
6-8 Zihnin Daha Fazla Geliştirilmesi
6. Doğru Çaba (Samma vayama): Zararlı düşünce ve davranışları önlemek ve ortadan kaldırmak, yararlı olanları geliştirmek.
7. Doğru Farkındalık (Samma sati): Beden, duygular, zihin ve zihinsel nesneler üzerine dikkatli ve sürekli farkındalık geliştirmek.
8. Doğru Konsantrasyon (Samma samadhi): Zihni bir nesne üzerinde derinlemesine odaklamak ve meditasyon yoluyla zihinsel sakinlik ve berraklık elde etmek.
Bu sekiz aşamalı yol, Budist pratiğin temelini oluşturur ve takip edenlere doğru yaşam, düşünce ve anlayış yoluyla ıstıraptan kurtulma ve nihai aydınlanmaya ulaşma yolunu sunar.
6. Doğru Çaba (Samma vayama): Zararlı düşünce ve davranışları önlemek ve ortadan kaldırmak, yararlı olanları geliştirmek.
7. Doğru Farkındalık (Samma sati): Beden, duygular, zihin ve zihinsel nesneler üzerine dikkatli ve sürekli farkındalık geliştirmek.
8. Doğru Konsantrasyon (Samma samadhi): Zihni bir nesne üzerinde derinlemesine odaklamak ve meditasyon yoluyla zihinsel sakinlik ve berraklık elde etmek.
Bu sekiz aşamalı yol, Budist pratiğin temelini oluşturur ve takip edenlere doğru yaşam, düşünce ve anlayış yoluyla ıstıraptan kurtulma ve nihai aydınlanmaya ulaşma yolunu sunar.
Buda'nın Beş Emri:
1. Canlıları yok etmekten kaçınmayı emrediyorum
2. Verilmeyeni almaktan kaçınmayı emrediyorum
3. Cinsel suiistimalden kaçınmayı emrediyorum
4. Yanlış konuşmaktan kaçınmayı emrediyorum
5. Sarhoş edici içeceklerden ve dikkatsizliğe yol açan ilaçlardan kaçınmayı emrediyorum.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder