1. Etki Mekanizması
Ivermectin, parazitlerin sinir ve kas sistemlerini hedef alarak çalışır. Glutamat kapılı klor kanallarını aktive eder, bu da parazitlerin felç olmasına ve sonunda ölmesine yol açar. Bu etki, özellikle nematodlar (yuvarlak solucanlar), ektoparazitler (örneğin, uyuz ve bit) gibi organizmalara karşı etkilidir.
2. Kullanım Alanları
Veteriner Tıpta:
Büyükbaş ve küçükbaş hayvanlarda parazit enfeksiyonlarını tedavi etmek için yaygın olarak kullanılır.
Kene, bit, akarlar ve bağırsak solucanları gibi dış ve iç parazitlere karşı etkilidir.
İnsan Sağlığında:
Onchocerciasis (River Blindness): Onchocerca volvulus adlı parazitin neden olduğu körlüğe yol açan bir enfeksiyon.
Strongyloidiasis: Strongyloides stercoralis adlı bağırsak solucanına karşı.
Uyuz (Scabies) ve Baş Bitleri: Dirençli vakalarda etkili bir tedavi olarak.
Tropikal bölgelerde lenfatik filariasis gibi diğer parazit enfeksiyonlarının kontrolünde.
3. COVID-19 Tartışması
COVID-19 pandemisi sırasında ivermectin, antiviral özellikleri olduğu iddiasıyla gündeme geldi. Ancak:
Laboratuvar çalışmaları, yüksek dozlarda SARS-CoV-2'ye karşı etkili olabileceğini gösterdi.
Klinik çalışmalar, standart dozlarda COVID-19 tedavisi için etkinliğini desteklemedi.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve FDA gibi kurumlar, yalnızca kontrollü klinik çalışmalar dışında COVID-19 için kullanılmaması gerektiğini vurgulamıştır.
4. Yan Etkiler
Genellikle iyi tolere edilir. Yaygın yan etkiler arasında baş ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi yer alır.
Nadiren ciddi alerjik reaksiyonlar görülebilir.
Özellikle yüksek dozlarda nörolojik etkiler (örneğin, tremor, nöbetler) görülebilir.
5. Kullanımda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hamilelik ve emzirme dönemlerinde kullanımı sınırlıdır; riskler değerlendirilmelidir.
Parazit yükünün yüksek olduğu hastalarda, ölen parazitlerin neden olduğu inflamatuar reaksiyonlara karşı dikkat edilmelidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder