2025-04-06

Başka Bir Dünya: Novaterra Cumhuriyeti

Umberto Eco'nun faşizmin 14 özelliğinden yola çıkarak bu değerlere tamamen karşı bir toplum düzeni kurgulayabiliriz. 

Aşağıdaki senaryo, özgürlükçü, çoğulcu, eşitlikçi ve eleştirel düşüncenin hâkim olduğu bir alternatif evren tasviridir:


Başka Bir Dünya: Novaterra Cumhuriyeti

Yıl 2125. Dünya’nın bir köşesinde, yüzyıllar süren savaşlar, ayrımcılıklar ve otoriter rejimlerin ardından, insanlar artık başka bir düzenin mümkün olduğuna inanarak yeni bir toplum kurdu: Novaterra Cumhuriyeti.

Bu toplumun temelinde 14 ilkeye dayanan bir anti-faşist anayasa yer alıyor. Her madde, geçmişin karanlık mirasını ters yüz ediyor.

  1. Gelenek Tapınımı Yerine Eleştirel Miras Anlayışı:
    Geçmiş, kutsal değil; incelenir, sorgulanır ve gerektiğinde terk edilir. Novaterra'da geçmiş sadece hatırlanmaz, aynı zamanda yeniden değerlendirilir.

  2. Modernizm ve Geleceğe Açıklık:
    Sanat, bilim ve teknoloji kutsanmaz ama her zaman cesaretle kucaklanır. Yenilikçilik ve yaratıcı düşünce eğitimin temelidir.

  3. Eylem, Düşünceyle Dengelenir:
    Düşün ve eyleme geç” ilkesiyle hareket edilir. Eylem, bilinçle birleştiğinde değerlidir.

  4. Eleştiri Vatandaşlık Görevidir:
    Her birey sistem, kurumlar ve yöneticiler hakkında özgürce eleştiride bulunabilir. Eleştiriler özel meclislerde tartışılır ve dönüşüm sağlanır.

  5. Farklılık Zenginliktir:
    Toplumun en önemli hazinesi çeşitliliktir. Etnik, kültürel, cinsel ve düşünsel farklar kutlanır, görünür kılınır.

  6. Herkes İçin Umut:
    Orta sınıf değil, tüm sınıflar, tüm bireyler önemlidir. Sosyal destek mekanizmaları yalnızca maddi değil, duygusal ve toplumsal refahı da kapsar.

  7. Komplo Yerine Şeffaflık:
    Tüm devlet kararları açık kaynaklı sistemlerle paylaşılır. Bilgi saklanmaz, açıklanır.

  8. Gerçeklik ve Karmaşıklık Kabul Edilir:
    Düşman yaratılmaz. Çelişkiler, çatışmalar rasyonel ve etik zeminlerde çözülmeye çalışılır.

  9. Yaşamak, Sevmektir:
    Barış en yüce değerdir. Şiddetsizlik öğretisi okullarda erken yaşta başlar.

  10. Katılımcı Demokrasi:
    Elitizm reddedilir. Herkes yönetime katılabilir; halk meclisleri, dijital oy sistemleri ve danışma kurullarıyla güç paylaşılır.

  11. Günlük Kahramanlıklar Takdir Edilir:
    Kahramanlık; bir çocuğa kitap okumak, yaşlı komşuya yardım etmek, doğayı korumaktır. Büyük kahramanlık anlatıları terk edilmiştir.

  12. Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Barışçıl Yaşam:
    Cinsiyet rollerine hapsolunmaz. Şiddet, özellikle cinsel ve toplumsal boyutta, kültürel olarak mahkûm edilir.

  13. Tüm Sesler Duyulur:
    Popülizm değil, kapsayıcılık esastır. Azınlıkların da sesi mecliste yer bulur. Her görüş sistematik olarak dinlenir.

  14. Dilin Zenginliği ve Düşünce Özgürlüğü:
    Sadeleştirme adı altında düşünce fakirliği yaratılmaz. Dil oyunlarına, edebiyata, felsefeye ve eleştirel söyleme alan açılır.


Sonuç:
Novaterra bir ütopya değildir; sürekli değişen, kendiyle yüzleşen bir toplumdur. 

Faşizmin tohumları tekrar filizlenmesin diye geçmiş hatırlanır ama onun zıttı olan değerler, sevgiyle, akılla ve ortak bilinçle yaşatılır.

Faşizm: Kök Faşizm ve 14 Özelliği Üzerine

Umberto Eco’nun Kök Faşizm makalesi

Hiç yorum yok: