Coolidge etkisi, erkek memelilerde gözlemlenen bir biyolojik fenomendir ve yeni bir dişiyle tanışıldığında erkeklerin cinsel ilgisinin ve performansının yenilenmesini ifade eder. Temel olarak, bir erkek, çiftleşme sonrası aynı dişiye karşı cinsel ilgi göstermeyi bırakabilir ya da azalabilir, ancak yeni bir dişi ortaya çıktığında bu ilgi yeniden canlanır.
Bu fenomen, evrimsel biyolojide, genetik çeşitliliği artırmak ve türlerin devamlılığını sağlamak amacıyla gelişmiş bir mekanizma olarak yorumlanır. Erkekler, farklı dişilerle çiftleşerek genlerini daha geniş bir popülasyona aktarabilir.
Adı nereden gelir?
Bu terim, 1920'lerde ABD Başkanı Calvin Coolidge ile bağlantılı bir hikâyeden türemiştir.
Hikâyeye göre, Başkan Coolidge ve eşi bir tavuk çiftliğini ziyaret ederken, bir görevli, horozun gün boyunca çok sayıda çiftleşme gerçekleştirdiğini belirtir.
Bayan Coolidge, esprili bir şekilde "Başkana söyleyin!" der.
Başkan bunu duyunca, horozun her seferinde farklı bir tavukla çiftleştiğini öğrenir ve "Bunu Bayan Coolidge'e söyleyin!" diye karşılık verir.
Bu anekdot, bilimsel literatüre "Coolidge etkisi" adıyla girmiştir.
Coolidge etkisi nerelerde incelenir?
- Hayvan davranışları: Deneylerde özellikle erkek farelerde ve diğer memelilerde gözlemlenmiştir.
- İnsan davranışları: İnsanlarda da benzer mekanizmalar üzerinde tartışmalar yapılır, ancak sosyal, kültürel ve etik faktörler bu etkiyi daha karmaşık hale getirir.
- Psikoloji ve nörobilim: Dopamin gibi nörotransmitterlerin bu süreçte oynadığı rol incelenir. Yeni bir eş, beyin ödül sisteminde dopamin salgısını artırabilir.
Etkisi, sadece biyolojik değil, sosyal ve kültürel bağlamlarda da tartışılmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder