Resilience (Direşkenlik)

Resilience (Direşkenlik)

Şok 

Sorgulama

Suçlama

Bastırma 

Kabullenme (Aktif/pasif)

Ustalaşmak (Mücadele).

Dönüşüm (Anlam değişimi)

Resilience (Direşkenlik)

Resilience, bireyin zorlu yaşam koşullarına ve travmatik deneyimlere rağmen toparlanma, uyum sağlama ve güçlenme yetisidir. İnsan psikolojisinin bu önemli unsuru, bir süreç olarak ele alınabilir ve belirli aşamalardan geçer. İşte bu aşamalar ve her birinin özeti:

1. Şok

Bir travma veya beklenmedik olay karşısında, kişi genellikle ilk etapta şok yaşar. Bu, beynin tepkisel bir duruma girdiği, donup kaldığı veya ne yapacağını bilemediği bir dönemdir. Şok, duygusal bir uyuşukluk hissiyle birlikte gelebilir. Bu evre, hayatta kalma içgüdüsünün tetiklendiği, zihinsel ve fiziksel bir duraklama anıdır.

2. Sorgulama

Şokun ardından gelen süreçte kişi, "Neden?" sorusunu sormaya başlar. Bu sorgulama evresi, olayın anlamını ve nedenini çözmeye çalışmanın bir yansımasıdır. Kişi, kendisine veya dış dünyaya yönelttiği sorularla olayın adaletini, mantığını veya sebeplerini anlamlandırmaya çalışır.

3. Suçlama

Sorgulama süreci sıklıkla suçlama ile devam eder. Bu aşamada kişi, kendisini, başkalarını veya hayatın kendisini suçlayabilir. "Bunu hak ettim mi?", "Bu neden benim başıma geldi?" gibi düşünceler sıkça ortaya çıkar. Suçlama evresi, kişinin öfkesini ve hayal kırıklığını dışa vurduğu bir dönemdir.

4. Bastırma

Birey, duygularıyla baş etmekte zorlandığında, bunları bastırma eğiliminde olabilir. Bu evrede kişi, acıdan kaçınmak için olayın etkilerini görmezden gelmeye veya unutmaya çalışır. Ancak bastırılan duygular, çoğu zaman ileride yüzeye çıkar ve işlenmediği sürece kişinin üzerinde yük oluşturmaya devam eder.

5. Kabullenme (Aktif/Pasif)

Bastırma aşamasını takip eden süreçte, kişi yaşadığı olayı kabullenmeye başlar. Pasif kabullenme, olayın bir gerçeklik olduğunu fark etmek ama onunla yüzleşmek için adım atmamak anlamına gelirken, aktif kabullenme, durumla barış içinde yaşamayı ve ondan ders çıkarmayı içerir. Bu evrede birey, artık geçmişte olanı değiştiremeyeceğini fark eder ve dikkatini ileriye yöneltir.

6. Ustalaşmak (Mücadele)

Kabullenme aşamasından sonra kişi, olayın etkilerini yönetmekte ve üstesinden gelmekte ustalaşır. Bu, bireyin bilinçli olarak mücadele etmeye karar verdiği, yeni beceriler geliştirdiği ve dayanıklılığını artırdığı bir dönemdir. Mücadele evresi, kişinin olayın etkilerini dönüştürerek daha güçlü bir birey olmasını sağlar.

7. Dönüşüm (Anlam Değişimi)

Resilience sürecinin nihai noktası dönüşümdür. Bu aşamada kişi, yaşadığı olayları yalnızca bir kayıp veya zorluk olarak değil, aynı zamanda anlam kazandırıcı bir deneyim olarak görmeye başlar. Bu, bireyin acıyı bir büyüme fırsatına çevirdiği, geçmişten güç alarak geleceğe umutla baktığı evredir. Dönüşüm, bireyin kendisini ve dünyayı farklı bir perspektiften görmesini sağlar.

Direşkenlik Bir Yolculuktur

Resilience bir yetenek değil, bir yolculuktur. Şokla başlayan ve anlam değişimiyle sona eren bu süreç, insan olmanın doğasında yer alır. Direşkenlik, yalnızca bireysel güçten değil, aynı zamanda destek sistemlerinden, deneyimlerden ve öğrenmeden beslenir. Her bir aşama, kişinin hem kendisiyle hem de çevresiyle daha derin bir bağ kurmasına olanak tanır.

Kintsugi nedir?