Robert Lawrence Kuhn, bilinç teorilerini materyalistten gayri-materyalist yaklaşımlara kadar sınıflandırarak, bu teorilerin yapay zeka (YZ), ölümsüzlük ve özgür irade üzerindeki etkilerini inceliyor. Bu çalışmalarını, birçok uzmanla gerçekleştirdiği görüşmelere dayanarak 2024 yılında yayımlanan bir makalede detaylandırıyor.
Bilinç ve Zihin-Beden Sorunu
Kuhn, makalesinde klasik zihin-beden sorununa odaklanıyor: Zihinsel deneyimler beynimizdeki sinirsel süreçlerle nasıl ilişkilidir? Bilinçli farkındalıklarımız, duygusal ya da düşünsel durumlarımız beyinle nasıl bir bağ içindedir? Özellikle fenomenal bilinç, yani “bir şey olmanın nasıl hissettirdiği” sorusuna vurgu yapıyor.
Teoriler ve Çeşitli Yaklaşımlar
Kuhn, bilinç teorilerini materyalist (filozofik, nörobiyolojik, elektromanyetik alan, hesaplamalı ve bilgi temelli, homeostatik ve duygusal, bedensel, ilişkisel, temsili, dilsel, evrimsel) ve gayri-materyalist (panpsişizm, monizm, düalizm, idealizm, kuantum teorileri gibi) başlıklar altında sınıflandırıyor. Her teori, savunucuları tarafından kendi tanımlarıyla ele alınıyor.
Amacı ve Yöntemi
Kuhn’un yaklaşımı, teorileri değerlendirmekten ziyade bir araya toplamak ve sınıflandırmak üzerine. Bilinç teorilerinin anlam, amaç, değer, YZ bilinci, sanal ölümsüzlük, ölümden sonra yaşam ve özgür irade gibi temel sorular üzerindeki etkilerini araştırıyor.
Kendi Yansımaları
Makale boyunca fikirlerinin değiştiğini belirten Kuhn, şu anda düalizm ve idealizm sentezi gibi bir yaklaşıma yakın olduğunu ifade ediyor. Kuantum bilinci ve eliminatif materyalizm ise diğer olasılıklar arasında yer alıyor. Ancak, “Farklı teorilere inanan pek çok zeki insan var. Benim ne düşündüğüm pek önemli değil,” diyerek son sözü uzmanlara bırakıyor.
Kaynak:
Kuhn, R. L. (2024). A landscape of consciousness: Toward a taxonomy of explanations and implications. Progress in Biophysics and Molecular Biology.
DOI: 10.1016/j.pbiomolbio.2023.12.003
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder