Easterlin Paradoksu, Amerikalı ekonomist Richard Easterlin tarafından 1974 yılında ortaya atılmış bir kavramdır. Bu paradoks, bireysel ve toplumsal düzeyde gelir ile mutluluk arasındaki ilişkiyi sorgular. Ana fikir şudur:
- Kısa vadede ve bireysel düzeyde: Gelir artışı mutluluğu artırır. Bir kişinin geliri arttığında, genellikle yaşam standartları iyileşir ve bu durum kişinin mutluluğunu olumlu etkiler.
- Uzun vadede ve toplumsal düzeyde: Ortalama gelir artışı mutluluğu belirgin şekilde artırmaz. Ülkeler zenginleştikçe, bireylerin genel mutluluk düzeylerinde anlamlı bir artış gözlenmez.
Nedenleri:
- Göreceli Gelir Etkisi: İnsanlar, mutluluklarını sadece mutlak gelirlerine göre değil, aynı zamanda başkalarıyla kıyasladıkları göreceli gelirlerine göre değerlendirirler.
- Hedonik Adaptasyon: İnsanlar gelir artışına kısa sürede alışır ve mutluluk düzeyleri tekrar eski seviyelerine döner.
- Temel İhtiyaçlar ve Lüks: Gelir artışı, temel ihtiyaçların karşılandığı bir noktadan sonra mutluluğu artırmada daha az etkili olur.
Örnek:
Bir ülke genelinde kişi başına düşen gelir artabilir, ancak toplumun genel mutluluk seviyesinde aynı oranda bir artış gözlenmeyebilir. Bunun nedeni, artan gelirin sosyal eşitsizlik, iş stresi veya çevresel sorunlar gibi faktörleri de beraberinde getirmesidir.
Easterlin Paradoksu, ekonomik büyümenin mutluluk üzerindeki etkilerini sorgulayan önemli bir teoridir ve mutluluk ekonomisi alanında birçok tartışmaya zemin hazırlamıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder