Ben Feringa, dünyanın en küçük makinelerini üreten bir kimyager. Saç telinden bin kat daha küçük, pervaneli veya dört tekerlekli nanomakineler yapıyor. Bu nanometre dünyasında, kimyanın yasalarıyla olağanüstü şeyler mümkün hale geliyor.
Feringa, 2016'da Jean-Pierre Sauvage ve Fraser Stoddart ile birlikte, “moleküler makineler” üzerine yaptıkları çalışmalarla Nobel Kimya Ödülü'nü kazandı. Hollanda Groningen Üniversitesi'nden bu bilim insanının amacı, nanomakinelerle ilaçları hedef bölgelere taşıyan sistemler, geri dönüştürülebilir plastikler ve kendi kendini onaran materyaller geliştirmek.
İnsan Vücudu ve Nanomakineler
Feringa, vücudun karmaşıklığına dikkat çekerek, tek bir hücrenin Madrid gibi bir şehirden daha karmaşık olduğunu belirtiyor. İnsan vücudunda az sayıda kimyasal element bulunmasına rağmen, doğanın bu basit yapı taşlarıyla olağanüstü işler başardığını vurguluyor.
Nanomakinelerin Günümüzdeki Kullanımı
Nanomakineler hâlâ ilkel olsa da, kanser hücrelerine ilaç enjekte edebilen motorlar ve moleküler anahtarlar geliştirildi. Ayrıca, ışıkla aktive edilen akıllı ilaçlar, kendini temizleyen yüzeyler, geri dönüştürülebilir plastikler ve yapay kaslar gibi yenilikler üzerinde çalışılıyor.
Işıkla Etkinleşen Tedaviler
Feringa, ışıkla aktif hale gelen ilaçlarla, yan etkileri en aza indiren hassas tedaviler geliştiriyor. Örneğin, antibiyotikler yalnızca enfekte bölgeye ışıkla uygulanıyor ve kısa sürede etkisiz hale geliyor.
Tıpta Nanomakineler Ne Zaman Kullanılacak?
Bu teknolojinin uygulanabilir hale gelmesi 20 yıl alabilir. Ancak, nanomakineler, günümüzde kullanılan protezler gibi tıbbi çözümler sunacak ve vücut durumunu izleyen sensörler olarak kullanılabilecek.
Yaşamın Kökeni ve Nanomakineler
Nanomakineler, yaşamın nasıl başladığını anlamaya da yardımcı olabilir. Hareketin evrimin erken dönemlerinde ortaya çıktığını belirten Feringa, biyolojinin enerji ve kaynak taşıma için moleküler motorlar geliştirdiğini söylüyor.
Yapay Zekâ ve Bilim
Feringa, yapay zekânın hata yapmamasını bir eksiklik olarak görüyor. Ona göre, başarısız deneylerden çok şey öğrenilir. Yapay zekâ, deneyleri seçmekte yardımcı olabilir, ancak insan yaratıcılığı ve eleştirel düşüncesi her zaman gerekli olacak.
Tanrı ve Bilim
Dindar bir ailede büyüyen Feringa, bilimle insan bilinci, sevgi ve düşünce gibi kavramları açıklayabildiğimizi, ancak her zaman "daha fazlası" olduğunu düşünüyor. Ona göre, belki de Tanrı, insanlar arasındaki güzel şeylerdir.
"The Simpsons" Kehaneti
2011’de, "The Simpsons" dizisinin Nobel adaylarından biri olarak Feringa'yı öngördüğü söylendi. Beş yıl sonra Nobel’i kazanan Feringa, bunu eğlenceli bir tesadüf olarak değerlendiriyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder