Jacques Lacan'a göre imgesel (le stade imaginaire / the Imaginary order), bireyin özdeşlik ve benlik algısının geliştiği psikanalitik bir düzendir. İmgesele dair en önemli kavramlardan biri **ayna evresi (le stade du miroir)**dir.
İmgesele Dair Temel Noktalar:
-
Ayna Evresi:
- Bebek, yaklaşık 6-18 aylıkken bir aynaya baktığında ya da kendisini yansıtan bir imgeyle karşılaştığında, kendi bütünsel bedenini ilk kez dışsal bir bütünlük içinde görür.
- Ancak bu bütünlük yanıltıcıdır çünkü bebek hâlâ bedensel olarak koordine olmamış ve bağımlıdır.
- Yansıyan imge, "benlik" olarak algılanır ve ego'nun (benliğin) ilk temelleri atılır.
-
Yanılsama ve Bütünlük Algısı:
- Çocuk, kendi eksikliklerini ve parçalanmışlığını fark etmeden, aynadaki imgeyle özdeşleşir.
- Bu imge, gerçek benliği tam anlamıyla yansıtmaz; bir yanılsamadır.
- Kişi, kendisini tamamlanmış, bütün ve güçlü bir varlık olarak görmek ister ancak bu, simgesel düzenin (dilin) içine girildiğinde kırılacaktır.
-
Özne ve Diğeri (l’Autre):
- İmgesele dayalı özdeşlik, "ötekinin bakışı" ile şekillenir.
- İnsan kendisini ancak başkalarıyla kurduğu imgesel ilişkiler aracılığıyla tanıyabilir.
- Ancak bu tanıma, her zaman eksikli ve tamamlanmamış olacaktır.
İmgesele Bağlı Sorunlar:
- Narsisistik İlişkiler: Kişi, kendisini başkalarının imgesiyle kurduğu ilişki üzerinden tanımladığı için, narsisizm ve kıskançlık gibi duygular ortaya çıkar.
- Yanılsamalar Düzeni: Kişi, kendisini tam ve bütün sanarken, aslında eksikliğinin farkında değildir.
Lacan’a göre imgesel, bireyin kendisini ve dünyayı algıladığı, ama yanılsamalarla dolu olan bir aşamadır. Gerçek benlik, simgesel düzende ve eksikliğin kabulüyle mümkün olur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder