Lösemi ve lenfoma, her ikisi de kan ve lenf sistemi kaynaklı malign hastalıklar olmakla birlikte, köken aldıkları hücre, yayılım biçimleri ve klinik seyirleri açısından farklara sahiptir.
Aşağıda hem farklar hem de benzerlikler sistematik şekilde verilmiştir:
1. Tanım
- Lösemi: Kemik iliğinde kan yapıcı hücrelerin (özellikle lökositlerin öncülleri) kontrolsüz çoğalması sonucu gelişen kan kanseridir. Kemik iliği tutulumu belirgindir ve genellikle periferik kanda malign hücreler görülür.
- Lenfoma: Lenf nodları veya lenfoid dokudan (dalak, tonsil, MALT vb.) kaynaklanan lenfosit kökenli kanserdir. Başlangıçta lenf düğümlerinde sınırlıdır, daha sonra kemik iliği ve diğer organlara yayılabilir.
2. Kaynak Hücre
| Özellik | Lösemi | Lenfoma |
|---|---|---|
| Hücre kökeni | Miyeloid veya lenfoid serinin öncül hücreleri | Olgun veya olgunlaşmakta olan lenfositler (B veya T hücreleri) |
| Başlangıç yeri | Kemik iliği | Lenf düğümü veya lenfoid doku |
3. Klinik Başlangıç ve Belirtiler
- Lösemi:
- Kemik iliği yetmezliği bulguları (anemi, trombositopeni, nötropeni)
- Ateş, halsizlik, sık enfeksiyonlar
- Kanama, morarma
- Dalak-karaciğer büyümesi
- Lenfoma:
- Ağrısız lenf bezi büyümesi (boyun, koltuk altı, kasık)
- B semptomları (ateş, gece terlemesi, kilo kaybı)
- Organ basısına bağlı lokal bulgular (ör. mediastinal kitleye bağlı öksürük, nefes darlığı)
- İleri evrede kemik iliği tutulumuna bağlı hematolojik bulgular
4. Yayılım ve Tutulum
| Özellik | Lösemi | Lenfoma |
|---|---|---|
| İlk tutulum alanı | Kemik iliği ve kan | Lenf düğümleri / lenfoid organlar |
| Yayılım | Erken dönemde tüm vücutta kan yoluyla yayılır | Önce lenfatik sistem içinde, sonra kan yoluyla |
| Kemik iliği tutulumu | Primer olarak vardır | Genellikle ileri evrede olur |
5. Sınıflandırma
-
Lösemi türleri:
- Akut lenfoblastik lösemi (ALL)
- Akut miyeloid lösemi (AML)
- Kronik lenfositik lösemi (CLL)
- Kronik miyeloid lösemi (CML)
-
Lenfoma türleri:
- Hodgkin lenfoma (HL)
- Non-Hodgkin lenfoma (NHL — B hücreli veya T/NK hücreli alt tipler)
6. Tedavi Yaklaşımları
-
Lösemi:
- Kemoterapi (indüksiyon + konsolidasyon + idame)
- Hedefe yönelik tedaviler
- İmmünoterapi (CAR-T, monoklonal antikorlar)
- Allojenik kök hücre nakli (bazı tiplerde)
-
Lenfoma:
- Kombine kemoterapi
- İmmünoterapi
- Radyoterapi (özellikle Hodgkin’de lokalize evrede)
- Kök hücre nakli (yüksek riskli veya relaps olgularda)
7. Benzerlikler
- Her ikisi de hematolojik malignite grubundadır.
- Lenfoid hücreleri etkileyen alt tipleri vardır (ör. Lenfoblastik lösemi ve lenfoblastik lenfoma aynı hücresel kökene sahip olabilir).
- B semptomları (ateş, gece terlemesi, kilo kaybı) görülebilir.
- Tedavide kemoterapi, immünoterapi ve bazen kök hücre nakli kullanılır.
- Kan ve kemik iliği tutulumu her ikisinde de olabilir.
📌 Özetle:
- Başlangıç yeri: Lösemi kemik iliğinde, lenfoma lenf düğümünde başlar.
- Yayılım: Lösemi kan yoluyla erken yayılır, lenfoma öncelikle lenf sistemi içinde ilerler.
- Klinik: Lösemide kemik iliği yetmezliği bulguları önde, lenfomada lenf bezleri büyümesi öndedir.
- Bazı formlar birbirine çok benzer, hatta aynı hastalığın farklı klinik sunumları olarak kabul edilebilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder