TikTok ABD Anlaşması: Şimdiye Kadar Bildiklerimiz

TikTok ABD Anlaşması: Şimdiye Kadar Bildiklerimiz

TikTok’un ABD operasyonlarının Çinli ana şirket ByteDance’ten kaynaklanan ulusal güvenlik endişelerine çözüm getiren bir anlaşma finalize edildi. Yeni çerçevede, Oracle Corp., özel sermaye şirketi Silver Lake Management ve risk sermayesi devi Andreessen Horowitz (a16z) liderliğindeki ABD’li yatırımcılar konsorsiyumu, TikTok’un ABD operasyonlarının yaklaşık %80’ini kontrol edecek. ByteDance, %20’den az bir azınlık hissesini elinde tutarak, 2024 ABD yasasının veri gizliliği ve güvenliği risklerini ele almak için öngördüğü elden çıkarma veya olası yasaklama şartına uyum sağlıyor.

Bu yapı, Madrid’de yapılan son ABD-Çin görüşmeleri de dahil olmak üzere devam eden müzakerelerden ortaya çıktı ve Başkanlar Trump ile Xi Jinping tarafından tartışılacak. Başkan Trump, anlaşmayı TikTok’u “kurtarmanın” bir yolu olarak kamuoyunda övdü ve elden çıkarma süresini 16 Aralık 2025’e uzatarak kapanış için zaman tanıdı. Anlaşma tam bir satış değil, ABD merkezli yeni bir varlığa yeniden yapılandırma şeklinde. Oracle, kullanıcı bilgilerini Amerikan denetimi altında tutmak için Teksas’taki tesislerde veri depolamayı üstlenecek.

Çerçevenin Temel Detayları

• Sahiplik Dağılımı: %80/%20 modeli, Susquehanna International Group, KKR ve General Atlantic gibi mevcut ByteDance destekçileriyle birlikte lider yatırımcılara çoğunluk kontrolü veriyor. Bu, ByteDance’in etkisini azaltırken temel teknolojinin lisanslanmasına olanak tanıyor.
• Uygulama ve Algoritma Yenilemesi: ABD’li kullanıcılar, mevcut TikTok deneyimini yansıtan ancak ayrı bir Amerikan altyapısında çalışan yeni, bağımsız bir uygulamaya geçecek. TikTok mühendisleri, öneri algoritmalarını sıfırdan yeniden oluşturuyor ve ByteDance’ten temel teknolojiyi lisanslıyor, ancak bunu Çin operasyonel kontrolünden izole ediyor. Bu, veri sızıntısı veya yabancı etkisi endişelerini gidermek için kanun yapıcıların ayrışma taleplerine yanıt veriyor.
• Yönetişim ve Güvenlik: Amerikan liderliğindeki bir yönetim kurulu, ABD hükümetinin gözetimi altında varlığı yönetecek. Odak, 170 milyondan fazla ABD’li kullanıcının verilerini ve içeriklerini korumak, aynı zamanda platformun yaratıcılar ve reklamverenler için popülerliğini sürdürmek.
• Zaman Çizelgesi ve Sonraki Adımlar: Anlaşmanın, her iki hükümetin nihai onaylarına bağlı olarak 30-45 gün içinde tamamlanması bekleniyor. Bu, Trump yönetimi altında dördüncü süre uzatımı ve Apple ile Google gibi uygulama mağazalarını etkileyebilecek bir yasağın önlenmesini sağlıyor.

Daha Geniş Etkiler

Bu düzenleme, TikTok’un milyarlarca dolarlık ABD işini ekonomik çıkarlarla dengeleyerek jeopolitik gerilimleri ele alıyor. Yaklaşık 400 milyar dolar değerindeki ByteDance, en kârlı yurtdışı pazarında operasyonel hakimiyetini kaybediyor ancak lisanslama yoluyla gelir elde etmeye devam ediyor. ABD için bu, yaratıcıların (örneğin Instagram Reels gibi rakiplere) geçişini önlerken canlı bir sosyal medya ekosistemini koruyor ve veri egemenliğini güçlendiriyor. Bazı kanun yapıcılar dahil eleştirmenler, algoritma lisanslamasını tam bir ayrışma için yetersiz bulabilir, ancak çerçeve temel güvenlik şartlarını karşılıyor gibi görünüyor.

X’te (eski adıyla Twitter) tepkiler hızlı ve karışık oldu; kullanıcılar bunu “anlaşma sanatı” olarak adlandırıp işleri ve kitleyi koruduğu için yeniden yapılandırmayı överken, bazıları ByteDance’ten tam bağımsızlık konusunda şüphelerini dile getirdi. 17 Eylül 2025 itibarıyla TikTok, Oracle, Silver Lake ve Andreessen Horowitz temsilcileri kamuoyunda yorum yapmadı ve şartlar hala değişebilir. Bu anlaşma, ABD’deki diğer Çinli teknoloji firmalarının ele alınışında bir emsal oluşturabilir.