Büyük Tartışma: Yapay Zekâ Kardiyologların Yaptığı İşlerin Büyük Bir Kısmını Yerine Getirecek

Makale Özeti: "Büyük Tartışma: Yapay Zekâ Kardiyologların Yaptığı İşlerin Büyük Bir Kısmını Yerine Getirecek" - "Great debate: Artificial Intelligence Will Replace Much of What Cardiologists Do" (European Heart Journal, 2025)
📄 Orijinal makale bağlantısı

---

📌 Genel Bakış

Bu yazı, yapay zekânın (YZ) kardiyoloji pratiğini nasıl dönüştüreceğini ve kardiyologların yerini alıp almayacağını tartışan bir münazara yazısıdır. "Yapay zekâ kardiyologların yaptığı işlerin büyük bir kısmını devralacak mı?" sorusu etrafında dönen bu tartışmada iki tarafın (lehte ve aleyhte) görüşleri bilimsel örnekler eşliğinde sunulmuştur.

---

🟢 LEHTE GÖRÜŞLER (Folkert W. Asselbergs)

1. Tıbbi Eğitimi Dönüştürüyor

• YZ, özellikle büyük dil modelleri (LLM) aracılığıyla kişiselleştirilmiş eğitim sunabiliyor.
• Tıp öğrencilerinin bilgi eksikliklerine göre ders planı ve geribildirim oluşturabiliyor.
• AI, klinik sınavlarda insan öğrencilerden daha iyi performans gösterebiliyor.

2. Görüntüleme Kalitesini ve Erişimi Artırıyor

• EKG, eko ve MR gibi görüntüleme yöntemlerinin otomatik yorumlanmasında YZ insan uzmanları geride bırakabiliyor.
• Az deneyimli sağlık çalışanlarına görüntüleme konusunda rehberlik edebiliyor.
• Kırsal alanlarda tanısal erişimi kolaylaştırıyor.

3. Kişiselleştirilmiş, Kanıta Dayalı Bakımı Güçlendiriyor

• Rehberler doğrultusunda klinik karar desteği sağlayabiliyor.
• “Dijital ikiz” teknolojisiyle bireye özel tedavi simülasyonları mümkün.
• Klinik veri analizleriyle yüksek riskli hastaları erken tanımlayabiliyor.

4. İnvaziv Girişimlerde Yardımcı Oluyor

• TAVI gibi girişimsel işlemlerde ön planlama ve yönlendirme sağlıyor.
• Robotik sistemlerle karmaşık cerrahilere destek olabiliyor.
• Radyasyon maruziyetini azaltıyor.

5. Hasta İletişimi ve Klinik Araştırmalarda Verimliliği Artırıyor

• Sohbet robotları 7/24, birden fazla dilde hasta eğitimi ve yönlendirme sunabiliyor.
• Klinik araştırmalarda hasta seçiminden sonuç değerlendirmesine kadar süreçleri hızlandırıyor.

---

🔴 ALEHTE GÖRÜŞLER (Tauben Averbuch & Harriette Van Spall)

1. YZ’nin Bilgisi Eğitildiği Verilerle Sınırlıdır

• YZ modelleri insan uzmanlığına dayalı verilerle eğitilmek zorunda.
• Klinik bağlamı, empatiyi ve sezgisel kararları anlayamaz.

2. Karar Alma Süreci Opaktır

• “Black box” (kara kutu) mantığı nedeniyle kararların nasıl alındığı belli değildir.
• Zamanla performans düşebilir (veri kayması - data drift).

3. Algoritmik Önyargılar ve Erişim Sorunları

• Verisetlerindeki dengesizlik ve önyargılar, eşitsiz sağlık sonuçlarına yol açabilir.
• Düşük kaynaklı bölgelerde YZ sistemlerine erişim sınırlı.
• Uygulama maliyetleri ve dijital eşitsizlik ciddi engellerdir.

4. Hukuki ve Etik Sorumluluk Hekimlerde Kalacaktır

• YZ önerileri doğru olsa bile, son kararın sorumluluğu hekime aittir.
• Aşırı YZ kullanımı, klinik becerilerin körelmesine yol açabilir.

5. Hasta-Hekim İlişkisi Yerini Alamaz

• Empati, güven, dokunma gibi insani yönler AI ile ikame edilemez.
• Özellikle karmaşık ve nadir hastalıklarda insan sezgisi hayati önem taşır.

---

⚖️ SONUÇ

• Yapay zekâ, kardiyologların yaptığı işlerin önemli bir kısmını dönüştürme potansiyeline sahiptir.
• Ancak YZ’nin etik, teknik, yasal ve insani sınırlamaları vardır.
• Gelecekte en başarılı kardiyologlar, YZ’yi etkin şekilde kullanan ancak onun sınırlarını bilenler olacaktır.